'EU kan achterstand kunstmatige intelligentie inhalen'

De voorsprong van China en de VS op de EU op het gebied van kunstmatige intelligentie is overbrugbaar. Dat de EU 1,5 miljard euro extra investeert en het belang van kunstmatige intelligentie inziet is een goed begin, zegt Max Welling, hoogleraar machine learning. "Maar je moet nu wel starten." De hoogleraar is blij dat de EU besloten heeft dat het een vakgebied van belang is, want China en de VS zijn nog te achterhalen. "Het wordt gezien als een belangrijk thema dat grote impact heeft op de economie en de samenleving in het algemeen. Dat men zich dat realiseert is goed", zegt Welling.

Haptische ondersteuning helpt uitstekend bij werken met twee robots

Onderzoeker Jeroen van Oosterhout ontwikkelde een systeem met haptische ondersteuning waarmee het tegelijk aansturen van twee robots beter is uit te voeren. Hij promoveert op dinsdag 1 mei op dit onderwerp aan de TU Delft.

‘Normaal gesproken voeren we onderhoud en reparatie direct met de hand uit. Maar in sommige gevallen kan dit niet omdat de plaats in kwestie bijvoorbeeld diep in de zee ligt (voor oliewinning) of nucleair verontreinigd is (bijvoorbeeld bij een toekomstige kernfusie-centrale). Dan gebruiken we tele-manipulatie. Hierin bedient een operator een speciale masterrobot om een slave robot in de taakomgeving te bewegen. Maar de slave robot kan niet zomaar elk gewicht verplaatsen. Te zware onderdelen tillen we met een hijskraan; maar dit vereist voor nauwkeurig plaatsing nog steeds de slave robot. We hebben het dan over coöperatie met twee asymmetrische slaves’, zegt Jeroen van Oosterhout. 

Operators van dit soort systemen moeten door een strenge selectie en trainingen. ‘Desondanks kost het werken met deze twee systemen tot wel 23 keer langer dan direct met de hand. Dat moet verbeterd worden. Het succes van toekomstige kernfusie-centrales hangt bijvoorbeeld grotendeels af van de operationele tijd van die centrales. Een bepalende factor hierin is het onderhoud van die centrales, dat via tele-manipulatie moet worden uitgevoerd. Dit onderhoud is complex. Daarom onderzocht ik de impact van interface-ontwerpkeuzes en haptische ondersteuning (de operator voelt dan een sturende kracht) om de coördinatie tussen twee asymmetrische slaves te verbeteren en daarmee tijdwinst te boeken.’


Voor de interface tussen de operator en de slaves bestaan veel oplossingen, maar slechts twee hoofdvarianten: twee coöpererende operators, of één individuele operator. Van haptische ondersteuning is bekend dat dit een individuele operator effectief kan ondersteunen via krachten op de interface. Maar om de informatie te coördineren tussen de twee slaves, moest van Oosterhout een nieuwe haptic assistance controller ontwerpen. Dit nieuwe haptische ondersteuningssysteem helpt operators  met de coördinatie over twee asymmetrische telerobots door de interfaces haptisch te koppelen via de taakdefinitie.

De nieuwe haptic assistance blijkt de taakprestatie aanzienlijk te verbeteren, zowel bij twee coöpererende operators als bij één. ‘En opmerkelijk genoeg presteren twee operators zonder ondersteuning aanzienlijk beter dan één operator, maar verdwijnt dit verschil wanneer beide gevallen haptisch ondersteund worden. De haptische ondersteuning stelt één operator dus in staat om de asymmetrische interactieve subtaken net zo goed uit te voeren als de twee operators samen.’

Robot peutert per uur 200 iPhones uit elkaar

Bij Apple worden jaarlijks vele duizenden kapotte of te vervangen iPhones ingeleverd, die meestal nog veel waardevolle onderdelen bevatten. De onlangs door het bedrijf onthulde Daisy weet hier wel raad mee: een verzameling van robots haalt negen verschillende iPhones stukje bij beetje uit elkaar.

'Amazon werkt aan ontwikkeling van thuisrobot'

Amazon werkt aan de ontwikkeling van een thuisrobot, melden ingewijde bronnen aan persbureau Bloomberg. Het bedrijf zou momenteel mensen aannemen voor het project en eind dit jaar willen beginnen met interne tests. Het project zou al jaren geleden zijn opgestart binnen Amazons Lab126-afdeling, waar ook de Echo-speakers, de Fire TV-settopboxes en de Fire Phone zijn ontwikkeld. Amazon zou nu echter meer mensen in dienst nemen om aan de ontwikkeling van de robot te werken. Dit blijkt volgens Bloomberg ook uit de beschikbare banen bij het Amazon-onderdeel. Een groot deel daarvan zou gericht zijn op robotica en sensoren.

Duitse robotbouwer ontwikkelt autonome vliegende vos

De Duitse robotbouwer Festo ontwikkelt al jaren robots die zijn geïnspireerd op de natuur, waardoor je vaak even met je ogen moet knipperen als je ze ziet. Dat geldt ook voor de BionicFlyFox, een robot die gebaseerd is op de vliegende vos, een uit de kluiten gewassen vleermuis die in India voorkomt.

Deze robots bouwen probleemloos een IKEA-stoel

Wetenschappers verbonden aan de Nanyang Technical University laten zien dat robots inmiddels in staat zijn om zelfstandig meubels van IKEA in elkaar te zetten. Met twee doorsnee robotarmen en slimme software is het systeem in staat om de beroemde STEFAN stoel te assembleren.

Experts: 'Levensgevaarlijk om robots mensenrechten te geven'

Het Europees Parlement overweegt robots dezelfde rechtspersoonlijke status als mensen te geven. Levensgevaarlijk, vinden ruim 150 experts. Een van die experts is Koen Hindriks. Hij vindt dat de EU veel te ver gaat met deze regelgevingen. “Mensen denken teveel aan Star Trek en science fiction. Daar zijn we nog ver van verwijderd. We moeten veel meer aandacht besteden aan reële problemen die komen. Stel dat een robot opereert, wie is dan verantwoordelijk?"

In een rapport dat begin dit jaar verscheen, schreef het parlement dat robots - gedeeltelijk of geheel - aansprakelijk moeten zijn voor hun daden. Als het wetsvoorstel wordt aangenomen, kunnen robots in rechtszaken optreden als aanklager en ondervraagde. De meer ontwikkelde robot heeft weliswaar een elektronische persoonlijkheid, maar alsnog recht op een menselijke behandeling, oordeelde het parlement.

Nieuwe robot voor schedelbasischirurgie is zeer nauwkeurig en ontlast chirurgen

Een gat uitboren in de schedelbasis moet uiterst nauwkeurig gebeuren en vergt vaak vele uren. Dit soort ingrepen vereist dan ook het uiterste van chirurgen. Onderzoekers van de TU Eindhoven hebben daarom een operatierobot ontwikkeld om deze taak over te nemen. De robot kan met sub-millimeterprecisie automatisch en veilig een holte frezen van de gewenste vorm en afmetingen. Jordan Bos promoveert 16 april op de robot die hij ontwierp en bouwde. De robot zal naar verwachting binnen vijf jaar zijn eerste operatie uitvoeren.

Chirurgen maken jaarlijks bij meer dan honderdduizend mensen wereldwijd een gat in de schedelbasis, bijvoorbeeld om een infectie of kanker te behandelen, of om een cochleair implantaat te plaatsen, een gehoorimplantaat. Dit is een delicate taak, want ze komen nogal wat structuren tegen die ze zeker niet mogen raken, zoals de gezichts- en de smaakzenuw, het binnenoor en het evenwichtsorgaan. Daar komt bij dat botvijlsel en bloed het zicht door de microscoop belemmert tijdens de ingreep. De chirurg moet dan ook met uiterste concentratie werken, en dat vaak uren aaneen, in een oncomfortabele houding.

Op verzoek van KNO-arts en schedelbasischirurg Dirk Kunst van het Radboud UMC in Nijmegen ontwikkelde Jordan Bos een robot om dit soort operaties deels of geheel over te nemen. Hij bezocht eerst zo’n twintig schedelbasisoperaties om deze ingrepen te bestuderen, en bedacht daarna zo’n twintig concepten. Van het beste concept maakte hij een detailontwerp en bouwde een prototype, dat nu klaar is en waarmee de eerste technische testen inmiddels zijn gedaan.

De robot, met de naam RoBoSculpt, werkt op basis van nauwkeurige instructies van de chirurg. Die geeft op CT-beelden van de schedel van de patiënt nauwkeurig aan welk stuk bot de robot weg moet halen. De robot is feitelijk een zeer geavanceerde arm, die een bestaand chirurgisch boorapparaat vasthoudt. Voor de operatie wordt het hoofd nauwkeurig gefixeerd; daarna boort en freest de robot de gewenste holte uit.

Doordat de robot in principe sneller werkt, kan de duur van de ingreep korter worden. De verwachting is dat de robot nauwkeurigere ingrepen mogelijk maakt, met kortere hersteltijd, en dat er minder complicaties en hersteloperaties zullen zijn. Dat zou dit soort operaties minder belastend maken voor de patiënt en minder kostbaar. Verder kunnen chirurgen er baat bij hebben doordat een belastende taak wordt overgenomen, wat bovendien een drempel wegneemt om tot op hogere leeftijd door te werken.

De robot is eigenlijk een geavanceerde computergestuurde freesmachine, ofwel een CNC-frees-machine. Hij heeft zeven bewegingsassen om alle mogelijke hoeken te kunnen maken. Ondanks het hoge aantal assen is het apparaat zeer nauwkeurig, dankzij de compactheid, de hoge stijfheid, het lage gewicht en de minimale speling op de assen. Ook kan de robot goed afgedekt worden met een steriele hoes, wat belangrijk is in de operatiekamer.

Schedelbasischirurg Dirk Kunst, die als co-promotor Bos mee begeleidde, is enthousiast over de robot. “Dit is een belangrijke stap naar de operatiekamer van de toekomst. RoBoSculpt is een optimale samenwerking tussen de chirurg en de machine; ze vullen elkaar echt aan om het beste resultaat te behalen voor de patiënt.”

De eerste pre-klinische testen met de robot gaan dan ook nog dit jaar plaats vinden, bij het Radboud UMC. De eerste ingreep op mensen zou over twee tot drie jaar kunnen plaatsvinden. Een mogelijke eerste stap qua invoering is dat de robot het voorbereidende werk doet, en de chirurg zelf het cruciale laatste deel, om zo op een veilige manier ervaring op te doen met de robot. Het is de bedoeling dat het bedrijf Eindhoven Medical Robotics, de robot naar de markt gaat brengen in samenwerking met de TU Eindhoven.

Een robot die voorgeprogrammeerd een chirurgische ingreep uitvoert, is een nieuwe ontwikkeling. Toch denkt Bos niet dat er op korte termijn robots komen die allerlei andere operaties kunnen uitvoeren. “Het principe van deze robot is alleen toepasbaar bij precisie-ingrepen op harde weefsels, vooral bot. Zacht weefsel is niet nauwkeurig genoeg te fixeren.”

Tesla: te veel robots oorzaak productieproblemen

Volgens Elon Musk heeft de inzet van robots ervoor gezorgd dat de Tesla Model 3 nog steeds niet de gevraagde productie-aantallen haalt. Er moeten meer mensen aan het productieproces worden toegevoegd. De automatisering blijkt een van de grootste problemen bij het productieproces. Momenteel maakt Tesla slechts 2000 stuks van de Model 3 per week, terwijl dit er eigenlijk al rond de 2500 hadden moeten zijn.

Deze LEGO-robot ruimt automatische je losse blokjes op

De fanatieke LEGO-gebruikers van The Brick Wall hebben eens even goed de Roomba en andere robots die je kamer stofzuigen geobserveerd, waarna ze besloten om een variant te maken die LEGO opruimt. Met een druk op de knop verzamelt hij zowel grote als kleine blokjes, terwijl de echt grote onderdelen met een grijparm kunnen worden opgepakt

Groninger bedrijven ontwikkelen speciale robot voor glasindustrie

Minder glas in de glazen verpakkingen voor voedsel en dranken, om zo kosten en energie te besparen. Dat is het doel van de bedrijven XPAR Vision uit Groningen en STT Products uit Tolbert. Zij gaan aan de slag met de ontwikkeling van een intelligente smeerrobot voor de glasverpakkingsindustrie. Deze robot voorkomt dat tijdens de productie glas aan de mallen voor de verpakking blijft hangen en glazen verpakkingen veel dikker worden dan nodig. De provincie verleent ruim 131.000 euro subsidie.

Op dit moment zijn glazen verpakkingen standaard zo’n 30 tot 40 procent dikker dan nodig. De nieuwe robot gaat veel nauwkeuriger te werk en kan de hoeveelheid glas tot ongeveer 30 procent verminderen. Dit levert een grote besparing van kosten en energie op in de glasindustrie. Naar verwachting zorgt uitvoering van het project voor 15 banen bij de beide bedrijven en 5 werkplekken bij toeleveranciers in de regio Noord-Nederland.

XPAR Vision B.V. is specialist op het gebied van sensortechnologie voor de wereldwijde glasverpakkingsindustrie en heeft 46 medewerkers in dienst. STT Products B.V. houdt zich bezig met het ontwerpen en ontwikkelen van geautomatiseerde machines en robotcellen die bedrijfsprocessen vereenvoudigen en versnellen en heeft 25 mensen in dienst. STT gaat de machines in Tolbert fabriceren,  XPAR Vision de systemen wereldwijd verkopen.

De bijdrage van de provincie komt uit Groningen@Work, het programma voor economie en arbeidsmarkt 2016-2019. Het gaat om cofinanciering, naast een bijdrage vanuit het Operationeel Programma Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Groningen@Work is ervoor bedoeld om de regio economisch te versterken en daarmee zoveel mogelijk mensen aan het werk te helpen. Het programma omvat projecten, subsidieregelingen en fondsen waar ondernemers een beroep op kunnen doen.

Robots die vliegen als vogels

De eerste robotvogels, zoals de RoBird die aan de Universiteit Twente is ontwikkeld, slaan inmiddels hun vleugels uit. Maar opstijgen en landen als een vogel, of vliegen met asymmetrische wiekslag, dat kan nog niet. Prof. Stefano Stramigioli wil de komende jaren de droom verwezenlijken die Leonardo Da Vinci al had, met nieuwe theorievorming en experimenten met een nieuwe generatie robotvogels. Hiervoor heeft de European Research Council (ERC) hem nu een Advanced Grant toegekend van 2,8 miljoen euro.

Het speelse gemak waarmee vogels vliegen, deed Leonardo da Vinci al in de 15de eeuw dromen van machines die hetzelfde zouden kunnen. Vliegtuigen met hun starre vleugels, hoe goed ze het ook doen, blijven toch een slap aftreksel. De vleugelbeweging nabootsen, rekening houdend met de complexe luchtstroming, dat is een ander verhaal. Met de RoBird heeft de groep van Stefano Stramigioli al belangrijke stappen gezet: een robot-roofvogel die inmiddels, via spin-off Clear Flight Solutions, de markt verovert. De RoBird was al goed voor de European Technology Transfer Award.

In zijn nieuwe onderzoek wil Stramigioli nog veel verder gaan: “De 3D stromingsdynamica begrijpen we nog steeds onvoldoende, laat staan hoe we die dynamica kunnen beheersen en hoe we robots maken die er gebruik van maken. Opstijgen en landen als een vogel kunnen we bijvoorbeeld nog niet, dat geldt ook voor vliegen met asymmetrische wiekslag en automatische aanpassing aan de luchtstroming.”

“Een robot laten opstijgen en landen als een vogel, dat kunnen we nog niet. Ik wil beter begrijpen hoe 'flapping flight' werkt.”

De ontwikkeling van de volgende generatie robotvogels begint met nieuwe theorievorming. Stramigioli wil daarvoor de zogenaamde port-Hamiltoniaanse systeemtheorie inzetten: een krachtige manier om de fysische stroming te koppelen aan het dynamisch veranderend vleugeloppervlak en de aansturing van de vleugels. De nieuwe theorie gaat leiden tot simulaties, tests van verschillende onderdelen in de windtunnel en uiteindelijk tot een nieuwe robotvogel

Stramigioli heeft voor dit project een team gevormd bestaand uit onder meer prof Kees Venner (Engineering Fluid Dynamics), prof Arjen van der Schaft (RUG, expert port-Hamiltonian systeemtheorie), prof Dannis Brouwer (expert in elastische mechanismen), prof Hans Zwart (expert oneindig-dimensionale systemen) en prof Gijs Krijnen (bio-inspired mechanical sensors).

Houten robot is een geduchte schaker

Schaakcomputers zijn er in alle soorten en maten, maar soms kom je exemplaren tegen die extra bijzonder zijn. Zo is er deze robot van de knutselaars achter het YouTube-kanaal DIYprojects, die met behulp van een Arduino, meerdere motortjes en hout een robot hebben gebouwd die kan schaken.

Domino’s: 'Tot twintig procent bezorgingen kan met robots'

Domino’s test momenteel op kleine schaal robotbezorging in het Rotterdamse stadsdeel Hoogvliet. Uiteindelijk moeten robots tien tot twintig procent van alle bezorgingen overnemen, zei CMO  Nicky Claes tijdens het e-Delivery Event. Vijf robots rijden bezorgen in een straal van vijfhonderd meter rond de vestiging in Hoogvliet. Klanten kunnen zelf kiezen of ze hun pizza door het door Starship ontwikkelde voertuig of een menselijke bezorger geleverd willen krijgen. Domino’s wil de robots later op meer plekken in Nederland testen, waarbij in eerste instantie waarschijnlijk niet voor de grote steden zal worden gekozen.

RAI-directeur fantaseert over Amsterdam als 'City of Drones'

Een drone als wijkagent? Je eten per drone bezorgd? De ramen wassen met een drone? Hoe RAI-directeur Paul Riemens het voor zich ziet, zegt hij niet. Maar wat hem betreft wordt Amsterdam de 'City of Drones'. In De Telegraaf vertelt Riemens enthousiast over zijn ambities. 'De dronewereld is sterk in ontwikkeling, vanwege de eindeloze toepassingen, in bijvoorbeeld logistiek, transport, inspectie van petrochemie en landbouw. Om nog maar te zwijgen van militaire doeleinden.'

Scribit: een robot die je muren beschildert

De Scribit van de gelijknamige Italiaanse startup is een toffe robot die je via internet een afbeelding laat uploaden, die hij vervolgens op je muur schildert. Ook met ramen, whiteboards en andere verticale oppervlakten kan hij overweg.

Experts dreigen met boycot om Koreaanse 'killer-robots'

Wetenschappers dreigen met een boycot van een Zuid-Koreaanse universiteit die aan 'killer-robots' zou werken. Meer dan 50 experts op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) zijn tegen de plannen van de Zuid-Koreaanse KAIST-universiteit om wapens met AI te ontwikkelen. De groep experts dreigt met een boycot in aanloop naar een vergadering van de Verenigde Naties in Wenen, waar volgende week internationale restricties op 'killer-robots' worden besproken.

Nieuwe robotarm stoomt HvA-studenten klaar voor de toekomst

In de werkplaats van de HvA-faculteit Techniek huist sinds kort een robotarm, die deze maand officieel is onthuld. Studenten en onderzoekers van de hogeschool kunnen dankzij de robotarm met de nieuwste technologieën gaan ontwerpen. De robotarm kan straks – met hun input- onder meer grijpen, stapelen, plastic vervormen, kloppen, zuigen, frezen, lasersnijden en zelf voorwerpen herkennen.

“Stephen Hawking zei dat robots uiteindelijk mensen gaan vervangen,” zegt lector Inge Oskam bij de feestelijke onthulling van de robotarm. “Deze robot gaat ons niet vervangen, maar ons wel verder naar de toekomst leiden van ons toegepast onderzoek.”

De robotarm van bijna twee meter staat achter een glazen wand in de kelder van HvA-gebouw Leeuwenburg. Bij de opening staat het publiek achter het raam, want de ruimte moet verlaten zijn voordat de robot in actie komt. De beveiliging en begrenzing van de robotarm zijn geregeld door studenten Elektrotechniek (Engineering). Dat is geen overbodige luxe, want de robotarm kan in potentie rondmaaien met wel zeven meter per seconde.

Bij de opening bouwt de robotarm een muur van bakstenen in een net patroon; een opdracht die van tevoren door studenten is geprogrammeerd. De HvA’ers gaan zelf alle mogelijkheden van de robotarm opbouwen. Zo werken Elektrotechniek-studenten (Engineering) momenteel aan verschillende koppen die je op de robotarm kunt bevestigen, zoals een grijper of een zuiger. Studenten Technische Informatica (HBO-ICT) ontwikkelen de software en de designflow in de computer, waarop de robotarm reageert. Zij ontwerpen ook een digitale vision-aansturing, waarmee de robotarm voorwerpen zelfstandig kan herkennen.

En dan zijn er nog geheel nieuwe toepassingsmogelijkheden te verzinnen: die gaan studenten van de afstudeerrichtingen Robotica (HBO-ICT) en Mechanica (Engineering) uitdenken, ontwerpen en bouwen.

Robotbijen moeten leven zoeken op Mars

Het Amerikaanse ruimtevaartinstituut NASA wil een zwerm ‘robotbijen’ de ruimte in sturen om Mars te verkennen. De zogeheten Mars-bijen moeten de logge Mars Rover op termijn bijstaan. NASA ging op zoek naar een alternatief voor de trage Mars Rover die momenteel het oppervlak van de planeet Mars afschuimt. De oplossing: vliegende robots die lijken op bijen en ongeveer even groot zijn als een hommel, maar dan met veel grotere vleugels. De organisatie doopte haar creatie ‘Mars-bij’. Hoewel het project nog in zijn kinderschoenen staat, biedt het enorm veel potentieel.

Frankrijk wil concurreren met China en VS bij kunstmatige intelligentie

Frankrijk investeert de komende vijf jaar 1,5 miljard euro om een toppositie te krijgen bij de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. Het land wil een inhaalslag maken tegenover China en de VS. Frankrijk wil zijn regels versoepelen om experimenten met kunstmatige intelligentie mogelijk te maken en aantrekkelijke voorwaarden bieden voor Franse toponderzoekers in het buitenland om terug te keren. Het initiatief is in Parijs aangekondigd door de Franse president Macron.